پروتز سينه، ايمپلنت سينه يا Augmentation Mammoplasty، بهمعناي بازسازي سينه از طريق افزايش حجم آن است كه ازجمله پرطرفدارترين عملهاي جراحي زيبايي است كه سالهاست زنان زيادي در سرتاسر جهان به آن تن دادهاند. از پروتز سينه جهت ايجاد سينههاي بزرگتر و حجيمتر يا جايگزينيِ حجمي از سينه كه در حين شيردهي، حاملگي، كاهش وزن و سوءتغذيه يا عواملي مثل سرطان يا ضربه از بين رفته، استفاده ميكنند. با ما همراه باشيد تا با عمل جراحي پروتز سينه، روشهاي عمل، انواع پروتز، جنس پروتز، مراقبتهاي قبل و بعد از عمل و مزايا و معايب آن آشنا شويد.
عمل جراحي پروتز سينه چيست؟
بزرگ كردن سينه بهوسيلهي جراحي، يك عمل زيبايي ايمن و با حداقل تهاجم است كه در پروسهاي يك تا دو ساعته تحت بيهوشي عمومي انجام ميشود. با اينهمه به توصيهي پزشكان متخصص، پيش از مهياشدن براي انجام اين عمل جراحي بهتر است فرد متقاضي در يك جلسه مشاوره به همراه پزشك جراحش شركت كند و مواردي همچون روشهاي مختلف بزرگ كردن سينه و اندازه و نوع پروتز براساس شكل بدن فرد مشخص شود.
انتخاب پروتز معمولا با توجه به پهناي سينه، ارزيابي پوشش نسج نرم سينه و بافت سينه صورت ميگيرد. برخي از افرادي كه بهدليل بيماري يا موارد ديگر مجبور به عمل پروتز سينه هستند، ممكن است از اين عمل حس خوبي نداشته باشند و تصور كنند كه شكل طبيعي بدنشان را از دست ميدهند. اما معمولا با گذشت زمان و بعد از انجام عمل احساس بهتري نسبت به اين تغييرات پيدا ميكنند.
در عمل جراحي پروتز سينه پزشك جراح براي وارد كردن پروتز برشها را در سه محل متفاوت، يعني زيربغل، هاله دور سينه (بافت اطراف نوك پستان)، دور ناف يا چين زير سينه ايجاد ميكند. سپس پروتز را پس از ايجاد برش از بالا يا پايين عضلهي ديوارهي قفسه سينه وارد بدن ميكند. بدن پروتز را در جاي واردشده نگه ميدارد و از جابهجا شدن آن زير پوست جلوگيري ميكند. پزشك جراح، برش را پس از قرار دادن پروتز در جاي مناسب ميبندد و بخيه ميزند.
انواع پروتز سينه از لحاظ ميزان برجستگي
براساس ميزان برجستگي، پروتزهاي سينه سه نوع هستند:
Low profile يا پروتز با برجستگي كم؛
High Profile يا پروتز با برجستگي زياد؛
Ultra high profile يا پروتز سينه با برجستگي خيلي زياد.
انواع پروتز سينه از لحاظ شكل ظاهري
پروتزهاي سينه به دو نوع كلي تقسيم ميشوند.
۱. پروتز سينه گرد (round)
پروتز سينه «گرد» براي افرادي كه دوست دارند سينههايشان برجستهتر بهنظر برسد، مناسب هستند. از سوي ديگر كساني كه ميخواهند پروتز سينه بافت نرم و خوشفرمي داشته باشد معمولا اين پروتزهاي گرد را انتخاب ميكنند.
مزاياي پروتز سينه گرد (round) عبارتاند از:
جراحي اصلاحي يا revision (در موارد تغيير پروتز، انقباض كپسولي، پارگي پروتز و چرخش پروتز)؛
چرخش تكرارشوندهي پروتز.
٢. پروتز سينه اشكي (آناتوميكال يا قطرهاشكي)
پروتز سينه «قطرهاشكي» به درد آندسته از افرادي ميخورد كه تمايل دارند پروتز سينهشان نماي طبيعيتري داشته باشد. علاوهبر اين كساني كه بافت سينهي آنها خيلي كم است يا اصلا بافت پستان ندارند، افرادي كه سينههاي تخت و بدون شكل دارند و نيز خانمهايي كه پوشش بافت نرم سينهشان خيلي كم است، دچار عدم تقارن در سينهها يا نقص ظاهري سينه هستند، براي ظاهر طبيعيتر بهتر است از پروتز سينه قطرهاشكي استفاده كنند.
انواع پروتز سينه از لحاظ جنس و مواد تشكيلدهنده
پروتزهاي سينه از سه جنس توليد ميشوند كه تفاوت چنداني از نظر كيفي ندارند اما از نظر هزينهي عمل، احساس راحتي با آن و جاي شكاف با هم تفاوت دارند و بنابر شرايط بيمار پزشك يكي از آنها را انتخاب ميكند: پروتز سينه سيليكوني كه ژل مانند است، پروتز سينه «آب نمكي»، و پروتز سينه ثابت يا «Gummy Bear» كه در واقع نسل پنجم پروتزهاي سينه هستند.
۱. پروتز سينه آبنمكي
پروتزهاي سينه آبنمكي گرد هستند و با آبنمك استريل يا سالين پر شدهاند. پروتز سينه آبنمكي داراي جدارهاي سيليكوني و غيرقابل نفوذ هستند، از پروتزهاي سيليكوني سفتتر هستند، در صورت پارهشدن تخت و صاف ميشود و مايع درون آنها طي فرايندي طبيعي جذب بدن ميشود چون اين مايع بهطور طبيعي در بدن وجود دارد، پس مشكلي براي سلامتي ايجاد نميكند.
مزاياي پروتز سينه آبنمكي:
نياز به برش كمتر؛
هزينهي پايينتر؛
نياز كمتر به معاينه و مانيتورينگ.
معايب پروتز سينه آبنمكي:
لمس غيرطبيعيتر؛
افزايش ريسك چينخوردگي بيشتر؛
احتمال خاليشدن خودبهخودي؛
احتمال تأثيرگذاري بيشتر روي بافت سينه.
نكتهي ديگر اينكه استفاده از پروتزهاي سالين يا آبنمكي براي افراد زير ۱۸ سال توصيه نميشود.
۲. پروتز سينه سيليكوني
پروتز سينه سيليكوني از تركيبات مختلف سيليكون ساخته شدهاند و شبيه ژل چسبنده هستند. با توجه به امنيت بيشتر اين پروتزها، بهنظر ميرسد كه انتخاب نخست خانمها براي پروتز سينه، پروتزهاي سيليكوني هستند. دليل اين امر شبيهتر بودن آنها به بافت سينه است. علاوه بر اين در صورت صدمه ديدن اين پروتزها از بين نميروند و ژلهاي درون پروتز به فضاي اطراف يا لايههاي ديگر پروتز وارد ميشوند.
درصورتيكه از پروتز سينه سيليكوني استفاده كردهايد، معاينهي منظم توسط پزشك امري ضروري است. حداقل سن براي استفاده از پروتزهاي سينه سيليكوني ۲۲ سال است.
مزاياي پروتزهاي سينه سيليكوني:
احتمال چينخوردگي كمتر؛
كاهش خطر خاليشدن خودبهخودي؛
لمس طبيعيتر.
معايب پروتزهاي سينه سيليكوني:
هزينه بيشتر؛
نياز به معاينه و مانيتورينگ بيشتر؛
ايجاد برش بيشتر روي پوست؛
خطر پارهشدن بدون علامت.
آندسته از افرادي كه جراحي پروتز سيليكوني داشتهاند لازم است كه سه سال بعد از عمل جراحي، MRI انجام دهند. بعد از آن هر دو سال يكبار لازم است براي بررسي پارگي بيصداي پروتزهاي سيليكوني MRI انجام شود.
۳. پروتزهاي سينه ثابت يا Gummy Bear
درصورتيكه پروتزهاي سينه Gummy Bear پاره شوند، به هيچ عنوان دچار تغييرات ظاهري نخواهند شد و از اين جهت به آنها پروتزهاي ثابت ميگويند. اين پروتزها در بدن بهجاي گرد بودن، داراي شكل هستند و در قسمت پايين از برجستگي بيشتري برخوردارند. تراكم سيليكون در اين نوع از پروتزها بالاست و درنتيجه سفتتر هستند و به همين دليل آسيبديدگي در آنها كمتر است. بزرگترين عيب پروتزهاي ثابت اين است كه براي قرار دادن اين پروتزها نسبت به انواع ديگر بايد برشهاي بيشتري در پوست ايجاد شود.
پروتز خارجي سينه
اگر قصد انجام عمل جراحي و استفاده از پروتزهاي سينه داخلي را نداريد، يك راهحل ديگر استفاده از پروتزهاي سينه خارجي است كه نيازي به عمل جراحي ندارند. اگر چه در برخي موارد پروتز سينه خارجي سبب حساسيت پوستي، خارش، تعريق و احساس گرما ميشود و احتمال افتادن و جدا شدن اين پروتزهاي سينه هم وجود دارد. با اينهمه استفاده از پروتز سينه خارجي سريعترين روش براي بزرگ كردن و پُر كردن فضاي خارجي سينه است.
رنگ پروتز سينه
از جمله دغدغههاي افرادي كه قصد انجام عمل جراحي پروتز سينه را دارند اين است كه رنگ پروتزهاي سينه مصنوعي تا حد ممكن به رنگ طبيعي پوستشان نزديك باشد. اگر چه توليدكنندگان پروتز تمام تلاش خود را براي ساخت پروتزهاي نزديك به رنگ پوست انجام ميدهند و حتي تهيهي پروتز سفارشي به درخواست مشتري را هم در دستور كار خود قرار دادهاند، با اينهمه معمولا اندكي تفاوت رنگ ميان پوست طبيعي بدن و پوسته پروتزهاي سينه وجود دارد.
چند نوع برش براي انجام عمل جراحي پروتز سينه وجود دارد؟
برش در چين زير سينه؛
برش در اطراف هاله؛
برش زير بغل؛
برش دور ناف كه در موارد خاص انجام ميشود.
ليفت سينه با پروتز
ليفت سينه با پروتز يا (پروتز ماستوپكسي) يكي از روشهاي بالا كشيدن سينه بهوسيلهي پروتز است. در اين روش براي اصلاح افتادگي و بزرگ كردن سينهها از پروتز سينه استفاده ميشود.
در روش پروتز ماستوپكسي برشهاي لازم براي انجام عمل فقط در ناحيهي آرئول و زير سينه انجام ميشود. در اين روش سينههاي كوچك كه به افزايش حجم نياز دارند و سينههاي نامتقارن از نظر اندازه و ظاهر را ميتوان اصلاح كرد. در حقيقت اين روش تركيبي از ليفت سينه و پروتز سينه است كه در آن از ليفت داخلي براي بالا بردن سينهها استفاده ميشود و برخلاف عمل ليفت سينه نيازي به برشهاي عمودي وجود ندارد. توجه داشته باشيد كه پروتز و ليفت سينه با اين روش براي تمام افراد امكانپذير نيست و بهتر است با نظر پزشك متخصص و ماهر اين عمل انجام شود.
پروتز سينه چقدر دوام ميآورد؟
عليرغم مقاوم بودن پروتزهاي سينه اما اين پروتزها هميشگي نيستند و بهمرور زمان فرسوده ميشوند. معمولا بهمرور زمان پوستهي خارجي پروتز سينه كهنه و نازك ميشود و درنهايت از بين ميرود. اگرچه از نظر كلينيكي تشخيص اين فرسايش مشكل است.
خانمهاي ورزشكار بهخصوص مربيهاي ايروبيك، دوندگان ماراتن، سواركاران و … نسبت به كساني كه تمرينات و تحرك كمتري دارند، بيشتر دچار فرسودگي و پارهشدن پروتز سينه ميشوند. به همين دليل درصورتيكه جراحي پروتز سينه انجام دادهايد، لازم است ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از عمل توسط پزشك متخصص معاينه شويد و در صورت نياز و به تشخيص پزشك، سونوگرافي انجام دهيد.
چه كساني ميتوانند عمل پروتز سينه را انجام دهند؟
افرادي كه بهخاطر بيماريهاي سخت مثل سرطان تمام يا بخشي از سينهي خود را از دست دادهاند.
كساني كه بهصورت مادرزادي سينههاي نامتقارن با شكل غيرطبيعي دارند.
خانمهايي كه بهخاطر نقص مادرزادي فقط يك سينه دارند.
زناني كه به دلايل هورموني يا ژنتيكي يا لاغري بيشازحد و سوءتغذيه سينههاي كوچكي دارند.
زناني كه بهخاطر بالا رفتن سن، بارداري و شيردهي بافت سينهشان تحليل رفته و كوچك شده است يا بهخاطر كاهش وزن شديد دچار افتادگي سينه شدهاند.
هزينه عمل پروتز سينه
عمل جراحي پروتز سينه از جمله عملهاي جراحي زيبايي است، به همين دليل تحت پوشش بيمه درماني قرار نميگيرد. از سوي ديگر، هزينه عمل پروتز سينه با توجه به عواملي چون تبحر و شهرت پزشك جراح و نوع پروتز استفاده شده متفاوت است.
عوارض پروتز سينه
عمل جراحي پروتز سينه درصورتيكه توسط پزشك جراح ماهر انجام شود، عملي ايمن با تهاجم اندك است. با اينهمه عمل پروتز سينه مثل تمام عملهاي جراحي عوارض احتمالي خاص خودش را دارد كه البته در صورت رعايت موارد مربوط به آمادگي قبل از عمل و مراقبتهاي دقيق و اصولي بعد از عمل، ميتوانيد احتمال بروز عوارض را به حداقل برسانيد. به همين منظور بهتر است در مورد عوارض احتمالي بعد از عمل جراحي پروتز سينه اطلاعات كافي داشته باشيد.
برخي از عوارض احتمالي پروتز سينه عبارتند از:
ظاهر غيرقابل قبول محل برش جراحي؛
خونريزي و تجمع خون (هماتوم)؛
جدا شدن زخم؛
نامتقارن بودن سينهها؛
قرار دادن غيراصولي و نادرست پروتز در محل؛
عفونت؛
تاخير در بهبودي محل برش جراحي؛
تغيير در حس سينه و نوك سينه كه ممكن است موقت يا دائم باشد؛
ايجاد يك كپسول ضخيم در اطراف پروتز؛
نشت يا پارگي جدار پروتز؛
چينخوردگي پوست روي پروتز؛
عوارض بيهوشي عمومي؛
تجمع مايع اطراف پروتز؛
درد ممتد؛
جابهجايي پروتزها به جهات مختلف؛
نارضايتي فرد از نظر زيبايي و نتيجهي عمل؛
ايجاد لخته خون در رگها كه ممكن است باعث عوارض قلبي و ريوي شود؛
احتمال نياز به عمل مجدد.
علاوه بر اينها، بعد از انجام عمل جراحي پروتز سينه بعضي بيماران كاملا حس سينهشان از بين ميرود، برخي ديگر فقط كمي كاهش در حس سينهها را تجربه ميكنند و در مواردي حتي افزايش حس هم اتفاق افتاده است. با اينهمه تمام اين عوارض بهمرور بهبود پيدا ميكند و بهبودي كامل معمولا ۱۸ ماه طول ميكشد.
پروتز سينه و شيردهي
اگرچه شما عمل پروتز سينه انجام دادهايد اما مسئله اينجاست كه بافت طبيعي و قديمي سينه هنوز سرجاي خودش قرار دارد و درنتيجه هنوز مجاري شيردهي در سر جاي خودشان هستند. به اين ترتيب پروتز سينه چه در زير عضلهي سينه و چه در بافت سينه قرار داده شود، روي شيردهي خانمها تأثيري ندارد.
با اينهمه اگر پزشك جراح برش را دور هاله سينه انجام دهد، چند مجراي شيري ممكن است قطع شوند و اين موضوع ميتواند بر ميزان شير توليدشده و نحوهي شيردهي تأثير بگذارد. به همين خاطر جراحان پلاستيك اغلب ترجيح ميدهند برش موردنياز براي گذاشتن پروتز در بافت سينه را در زير سينه ايجاد كنند تا هم آسيب كمتري به بافت سينه وارد شود و هم توانايي شيردهي به نحو مطلوب حفظ شود. با اينهمه بهتر است بعد از دوران بارداري و شيردهي براي انجام عمل پروتز سينه اقدام كنيد.
ارتباط ميان پروتز سينه و سرطان
براساس مطالعات انجامشده هنوز ارتباطي ميان گذاشتن پروتز و ايجاد سرطان سينه، بيماريهاي خودايمني و ساير بيماريهاي سيستميك يافت نشده است. در حال حاضر هيچ مدرك قطعي مبني بر اينكه سرطان در زناني كه پروتز دارند در مراحل پيشرفتهتر تشخيص داده ميشود هم وجود ندارد. از سوي ديگر بيشترين نگراني در مورد پروتزهاي سينه، امكان بهتأخيرافتادن تشخيص سرطان سينه با پروتزهاي سينه سيليكون و سالين است چرا كه اين مواد اشعه و پرتوها را از خود عبور نميدهند و درنتيجه مانع ديدهشدن بافت اصلي سينه در جريان ماموگرافي ميشوند.
اگرچه با پيشرفت تكنيكهاي ماموگرافي در سالهاي اخير راديولوژيستها اين امكان را پيدا كردهاند تا جايي كه ممكن است قسمتهايي از بافت اصلي سينه را كه زير پروتز سينه پنهان است ببينند و بافت سرطاني را تشخيص دهند. با اينهمه به عقيدهي پزشكان اگر سابقهي سرطان سينه در خانواده شما وجود دارد بهتر است براي ريسك كمتر از عمل پروتز سينه اجتناب كنيد.
آيا ميتوانيم بعد از پروتز سينه برنزه كنيم؟
مسئله اينجاست كه گرفتن حمام آفتاب يا استفاده از سولاريوم به پروتز آسيببي نميرساند اما لازم است بهمدت يك سال از تابيدن مستقيم نور آفتاب يا اشعه سولاريوم به محل برش جراحي جلوگيري كنيد چون باعث تيرهتر شدن جاي زخم و برش عمل ميشود. از سوي ديگر بد نيست بدانيد چون پروتز سينه ديرتر از ساير بخشهاي بدن حرارت خود را از دست ميدهد ممكن است فرد بعد از استفاده از سولاريوم احساس كند پروتز نرم شده است؛ بنابراين توصيه ميشود تا چند ماه بعد از عمل از سولاريوم و حمام آفتاب استفاده نشود.
قبل از انجام عمل پروتز سينه چه اقداماتي لازم است؟
اگر براي انجام پروتز سينه تصميم قطعيتان را گرفتهايد و داروي خاصي مصرف ميكنيد حتما پيش از انجام عمل پروتز سينه پزشك خود را از اين امر آگاه كنيد تا در روند جراحي و پس از آن اختلالي وارد نشود. گاهي لازم است بيمار مصرف برخي داروها را قطع كند يا در دستور مصرفشان تغيير ايجاد كند. علاوهبر اين مصرف آسپرين، فراوردههاي آسپرين، داروهاي ضدالتهاب و مكملهاي گياهي بايد ۱۰ روز پيش از عمل پروتز سينه متوقف شود. انجام آزمايشهاي معين و نيز ماموگرافي به دستور پزشك پيش از انجام عمل پروتز سينه امري ضروري است. اگر سيگاري هستيد از دو هفته پيش از انجام عمل، سيگار كشيدن را كنار بگذاريد.
مراقبتهاي بعد از عمل پروتز سينه (دو هفتهي نخست)
براي استراحت كردن يا خوابيدن روي شكم و پهلو نخوابيد. به پشت خوابيدن سبب ميشود تا در طول دورهي نقاهت، پروتز (ايمپلنت) در بهترين موقعيت قرار بگيرد. به هيچوجه روي شكم نخوابيد. دو هفته بعد از عمل ميتوانيد به پهلو بخوابيد.
پزشك براي جلوگيري از عفونت، آنتيبيوتيك و براي كاهش درد داروهاي مسكن تجويز ميكند. براي پيشگيري از عفونت احتمالي حتما آنتيبيوتيكها را سرساعت معين مصرف كنيد و اگر احساس درد كرديد از مسكن استفاده كنيد.
در عمل پروتز سينه، برشهاي ايجادشده را با بخيه يا با چسب مخصوص جراحي ميبندند. بخيهها جذبي هستند و بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز جذب ميشوند. بعد از آن ميتوان از ماساژ دادن روزانه زخم يا ورقه سيليكوني جهت از بين بردن جاي بخيه استفاده كرد. اگر بخيهها جذبي نيستند پزشك يك هفته بعد از عمل آنها را ميكشد.
در هفته اول بعد از عمل پروتز سينه زياد فعاليت نكنيد. فعاليتهايي مثل شانه كردن مو يا برداشتن اجسام سبك بلامانع است. توجه داشته باشيد كه نداشتن تحرك و فعاليت، بدنتان را خشك و سفت ميكند.
پزشك جراح معمولا بعد از عمل براي شما «سوتين طبي» تجويز ميكند. سوتين طبي همانند پانسمان عمل ميكند بهطوريكه سينهها و پروتزها را در بهترين وضعيت نگه ميدارد. در طول ۶ تا ۱۲ هفته بهصورت تمام وقت حتي هنگام خواب، سوتين طبي خود را ببنديد.
بعد از عمل پروتز سينه، سينههايتان ممكن است سفت شود يا ممكن است روي پوستتان كبودي ايجاد شود كه امري طبيعي است و بخشي از پروسهي درمان و بهبودي است.
مراقبتهاي لازم شش تا دوازده هفته بعد از عمل پروتز سينه
قرار گرفتن پروتز در سر جاي خود يك فرايند تدريجي است و معمولا ۶ تا ۱۲ هفته بعد از عمل انجام ميشود.
تا سه هفته بعد از عمل از استعمال دخانيات اجتناب كنيد.
اگر رانندگي ميكنيد بعد از قطع مصرف داروهاي مسكن اجازهي رانندگي داريد. يادتان باشد حتما فرمان اتومبيل را پايينتر از عضلهي سينه قرار دهيد تا به عضلات قفسهي سينه فشار وارد نشود.
از بلند كردن، هل دادن يا كشيدن وسايل سنگين و حركات ورزشي سينه و ورزشهاي بالاي بدن دوري كنيد. بعد از دو هفته ميتوانيد پيادهروي كنيد، بدويد يا ورزشهاي مربوط به پايينتنه را انجام دهيد. به بدن خود توجه كنيد و اگر حركتي برايتان دردناك است انجامش ندهيد.
بعد از گذشت چندين هفته از عمل باز هم گرفتگي در عضلهي سينه (پكتوراليس) يا درد در سينه طبيعي است و نشاندهندهي آن است كه اعصاب عضله در حال ترميم هستند.
دو هفته بعد از جراحي بهآهستگي سينهي خود را ماساژ دهيد. انجام حركات دايرهاي با فشار ملايم با استفاده از لوسيون ميتواند در كاهش ورم مؤثر باشد. لوسيونهاي مخصوص زخم هم ميتواند در از بين بردن و كمرنگ كردن جاي زخم مؤثر باشد.
اگر نشانهي عفونت مثل تب يا قرمزي در محل برش را مشاهده كرديد، به پزشك معالجتان مراجعه كنيد.
در چه صورت بعد از عمل پروتز سينه به پزشك مراجعه كنيم؟
بعد از عمل جراحي پروتز سينه، پزشك در فواصل معين براي شما وقت ويزيت تعيين ميكند. با اينهمه اگر در اين فاصله با موارد زير مواجه شديد حتما به پزشك معالجتان مراجعه كنيد.
خروج ترشح بدبو يا زردرنگ از محل زخم يا خونريزي از محل زخم كه با فشار پانسمان بند نميآيد.
داشتن احساس بيحالي و ضعف شديد؛
داشتن درد شديدي كه با مسكنهاي تجويزشده كاهش پيدا نكند؛
آلرژي نسبت به داروهاي مصرفي يا عدم تحمل داروها؛
بروز تب و درجه حرارت دهاني بالاي ۳۸ درجه؛
احساس تنگي نفس، درد قفسه سينه يا ضربان قلب غيرطبيعي.
منبع: www.chetor.com